Aydın’daki hafriyatlarda 2 bin 250 yıllık Zeus Tapınağı ortaya çıkarıldı

miRBey

Aktif Üye
Aydın’daki hafriyatlarda 2 bin 250 yıllık Zeus Tapınağı ortaya çıkarıldı
Alman arkeologlar tarafınca 1900’lü yılların başında kazılan Magnesia Antik Kenti’nde, bugüne kadar Artemis kutsal alanı, stadyum ve tiyatro alanı ortaya çıkarıldı. Hafriyatlarda 80 heykel ile çeşitli tarihi eşyalar da bulundu.


Ankara Üniversitesi Lisan ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve Hafriyat Lideri Doç. Dr. Görkem Kökdemir’in hafriyat başkanlığında 2021 yılında yapılan çalışmalarda ise 2 bin 250 yıllık Zeus Tapınağı’nın 3’te 2’lik kısmı ortaya çıkarıldı. 4 metre toprağın altına kalan tapınağa, 2 aylık çalışmayla ulaşıldı.


Yıl sonuna kadar kalan kısmında ortaya çıkarılması için çalışmaların sürdürüldüğünü hatırlatan Doç. Dr. Kökdemir, Almanya’nın Berlin Pergamon Müzesi’nde, Bergama Zeus Sunağı üzere tapınaktan kesimler kullanılarak, Magnesia Zeus Tapınağı’nın replikası yapıldığını ve hala sergilendiğini söylemiş oldu.


‘Bütün agora 4 metrelik dolgu içerisinde kalmış’


Maksatlarının, buradaki tapınağın da ayağını kaldırarak ziyaretçilere açmak olduğunu kaydeden Doç. Dr. Kökdemir, “Magnesia’da 2021 yılı çalışmaları içerisinde bu tapınağı ortaya çıkarmayı planlıyorduk. 19’uncu yılların başında Almanlar tarafında yapılan kazılardan bu noktada, bir tapınak olduğunu esasen biliyorduk. Magnesia’nın ikinci büyük kültü olan Zeus Sosipolis, ‘kentin kurtarıcısı’ ismine inşa edilmiş bu tapınağın bulunduğu yerdeki büyük bir kısmını ortaya çıkardık. 26 bin metrekarelik bütün agora 4 metrelik bir dolgunun altında kalmış. Daha evvelki yapılan çalışmalarda buranın boyutunu ve pozisyonunu biliyorduk. Planımız aslına bakarsanız yalnızca bu tapınak değil. 5 yıllık projemizde şayet başarabilirsek, 26 bin metrekareye yayılan bu agorayı büsbütün 4 metrelik dolgu içerisinden gün yüzüne çıkarmak olacak. Türk Tarih Kurumu’nun takviyesiyle son yaptığımız çalışmalarla tapınağın ön cephesi ve basamakları büsbütün ortaya çıkarıldı. Tapınağın 3’te 2’lik kısmı ortaya çıktı. Tek eksik olarak doğuya yanlışsız olan sütunlu kısım kaldı. Maksadımız; bu yıl bitmeden tapınağın tamamını ortaya çıkarmak” diye konuştu.


‘Mimar Hermogenes, Osmanlı devrindeki Mimar Sinan’a eşdeğer’


Çalışmanın fazlaca büyük keşif olduğunu aktaran Hafriyat Doç. Dr. Kökdemir, şunları kaydetti:


“Bunu yaşamak nitekim gurur vericiydi. Takımımla birlikte sıkıntı bir çalışmayı başardık. Mimar Hermogenes, Osmanlı Devri’nde Mimar Sinan ile eş bedel, diyebileceğimiz Antik periyodun en ünlü mimarı. Bu mimarın başyapıtı olan Artemis Tapınağı Anadolu’nun 4’üncü büyük tapınağı, Magnesia Antik Kenti’ndeydi. Buradaki Zeus Tapınağı da Hermogenes’e mi ilişkin yoksa mimarın bir çıraklık yapıtı miydi? Bu tartışma 100 yıl boyunca sürdü zira 4 metre dolgu altında kalan tapınakla ilgili hiç bir bilgi yoktu. Yaptığımız çalışmalarla tapınağın mimari bilgileriyla ilgili epey değerli bilgiler elde ettik. Çalışmamızı tamamladıktan ve bilim dünyasına sunduktan daha sonra başarabilirsek Hermogenes’in ünlü mimarın tahminen çıraklık yapıtı olan Zeus Tapınağı ile ilgili bilgilere ulaşacağız. Bu dünya mimarlık tarihi için fazlaca değerli bir sonuç olacak. Ortaya çıkan kısımda yüzde 70 özgün modülü yerinde duruyor. Berlin Pergamon Müzesi’nde bu tapınağın 15 metrelik 4 sütunlu cephesi şu an ardımızda duran taraftır. Almanlar, bunu yüzde 3 özgün gereçle ve gerisini imitasyonla yaptı. Öngörümüz ve neticelerimıza bağlı olarak yüzde 70 özgün gereçle tıpkı sergilemeyi bulunduğumuz yerde yapacağız. Gelecek yıl görkemli cephenin içerisinde fotoğraf çektireceğiz. Bu da Türk arkeolojisi ve Türkiye için fazlaca kıymetli bir sonuç olacak. Artemis Tapınağı, Magnesia’nın en büyük tapınağı. Zeus’un o tapınaktan bile daha eski olduğu düşünülüyor.”

Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.