Çalışanın bilgisayarını işvereni izleyebilir mi?

miRBey

Aktif Üye
Çalışanın bilgisayarını işvereni izleyebilir mi?
Koronavirüs salgını ve pandeminin akabinde, uzun bir süre konuttan çalışma zaruriliği, patron ile personelin farklı meşakkatler yaşamasına da sebep oldu.


Patronlar, işin yürüyebilmesi için çalışanlara bilgisayar ve internet sağlayıp, bunlarla çalışanın işini aktif ve süratli bir biçimde yapmasını amaçlıyor. Patronlar ayrıyeten bu araç ve hizmetin hedefi doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını denetlemek için aygıtlara takip sistemleri de kuruyor.


Özel hayat saklılığı


NTV’den Cem Kılıç’ın yazısına bakılırsa; patronun iş için sağladığı araç ve hizmetlerin yalnızca bu emel için kullanılmasını istemesi en doğal hakkıyken, çalışanın özel hayatının kapalılığının korunmasını istemesi de tıpkı biçimde en doğal hakkı. Bilgisayarların ve internet kullanmasının takibi bahsedilen iki hak içinde ince bir çizgide bulunmaktadır. Ne var ki salgınla birlikte uzaktan çalışma aktiflik kazanınca, özel hayatın korunması ve saklılığı patronun denetleme hakkının biraz daha önüne geçti.


‘İzin verdi mi, vermedi mi?


Takip hakkının sonlarının belirlenmesi, patronun bilgisayar ve internet üzerinde hangi faaliyetlere, hangi oranda müsaade verdiğine göre değişir.


Öncelikle yapılması gereken patronların iş emeliyle sağladıkları bilgisayar ve internetin özel maksatlı kullanmasına müsaade verip vermediğini tespit etmek, devamında verilen bir müsaade var ise buna ait bir sınırlamanın olup olmadığını pahalandırmak.


‘Örtülü müsaade de olur’


Patronlar kural olarak sağladıkları bilgisayarların ve internet hizmetinin ne biçimde kullanılacağını belirleme yetkisine sahiptir. Sağlanan bilgisayarın özel gayeli olarak kullanmasını büsbütün yasaklayabileceği üzere, hudutlu olarak personelin özel hedefleri doğrultusunda kullanmasına müsaade verebilir.


Hatta özel emelli kullanması büsbütün özgür de bırakabilir. Bilgisayar ve internetin özel hedefli kullanmasına müsaade, açık bir biçimde kelamlı yahut yazılı olarak verilebileceği üzere patronun bildiği özel emelli kullanıma uzunca bir süre ses çıkarmaması durumunda olduğu üzere örtülü bir biçimde de verilebilir.


‘İçerik incelenmeden takip yapılabilir’


Kılıç’a göre bilgisayar ve internetin özel hedefli olarak kullanmasın yasaklandığı durumlarda patronun, personelin bu yasağa uygun davranıp davranmadığını denetim etmek hedefiyle takip sistemi kurma hakkı bulunmaktadır.


Patron çalışanın bilgisayarda hangi süreçleri yaptığını inceleyebilecek, hangi internet sitelerine girdiğini, bilgisayar yahut işyerinin ağına hangi dataların indirildiğini ve internete bu bilgisayar üzerinden hangi bilgilerin yüklendiğini takip edebilecektir. Çalışan bu durumda özel hayatının kapalılığını ileri sürerek takibi engelleyemeyecektir. Patron takip kararında ilgili araçların gayesi haricinde kullanıldığını tespit ederse çalışanın iş kontratını duruma göre geçerli yahut haklı niçine dayanarak feshedebilecektir.


Ancak bu takip de hangi sitelere girildiğini takiple sonlu olup, çalışanın özel hayatının kapalılığını ihlal edecek biçimde girilen sitelerde yapılan yazışmaları okuma hakkı vermemektedir.


Kapalılığı ihlal mi?


Çalışana, bilgisayarın ve internetin özel maksatlı kullanmasına sınırsız müsaade verilmişse patronun yapacağı bir takip özel ömrün kapalılığını ihlal manası taşıyabilecektir. Patronun verdiği açık yahut örtülü müsaadeye karşın çalışanın bilgisayar ve internet kullanmasını takip etmesi kişilik haklarının ihlali manasına gelecektir.


Çalışan bu niçinle iş kontratını haklı niçinle feshedebilecek, bir ziyanı doğması halinde bu ziyanının tazminini talep edebilecektir.


Sonlu kullanım izinlerinde ise koyulan sona göre kıymetlendirme yapmak gerekmektedir. Örneğin patron çalışanın özel emelli internet kullanmasına yalnızca orta dinlenmesine denk gelen 12.00 ile 13.00 içinde müsaade vermişse, özel emelli internet kullanmasının bu saatler içinde yapılıp yapılmadığını takip edebilecek, bu saatlerin haricinde özel emelli bilgisayar yahut internet kullanmasının olup olmadığını inceleyebilecektir. Müsaade verilen saatlerdeki kullanımların içeriği incelenemeyecektir.


Takibin bu türlü yapılması özel hayatın kapalılığını ihlal etmeyecektir.


tıpkı vakitte patron mühlet haricinde girilen sitelere yönelik de sınırlama getirmiş olabilir. Tek tek saydığı yahut cinslerini belirttiği sitelere erişimi yasaklamış olabilir.

Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.