Donör bölgeden alınan saç köklerinin, saçsız alana nakledilmesiyle gerçekleştirilen saç ekiminde gerek cerrahi müdahale gerek doktorun teknik hatası, gerekse de hastanın fizyolojik faktörlerine bağlı olarak çeşitli yan etkiler görülebilir. Saç ekiminin yan etkileri kişiye göre değişse de ödem, kanama, asimetri, folikülit, kabuklanma, kaşıntı, hıçkırık, hissizlik, greftlerin yerinden ayrılması ve donör bölgede dökülme en çok görülen etkiler arasında yer alır.
Saç ekimi diğer estetik uygulamalara göre
komplikasyon oranı düşük bir operasyon olsa da cerrahi bir müdahale olması
nedeniyle çeşitli yan etkilere yol açabilmektedir. Bu yan etkiler her ne kadar
önlenebilir ve tedavi edilebilir nitelikte olsa da hasta, ekim öncesi oluşma
ihtimali bulunan tüm riskler ile ilgili bilgilendirilmelidir. Aynı şekilde hasta
da varsa kullandığı ilaçları ve hastalıkları ekim doktoruyla paylaşmalıdır. Ayrıca
saç ekiminin yan etkileri her kişide aynı olmayacağı ve bir kişide birden fazla
yan etkinin görülebileceği de unutulmamalıdır.
Saç Ekimininde Oluşabilecek Bazı Riskler
etkilerin görülme sıklığı, kişinin vücut direncine, metabolizmasına bağlı
olarak değişiklik gösterebilir. Bazıları ekim sonrası sorunsuz bir prosedür
yaşarken, bazıları birini veya bir kaçını bir arada yaşabilir. Önemli olan söz
konusu bu etkilerin geçici bir durum olduğunun unutulmaması ve hastanın stres
yapmamasıdır.
Ödem
Ödem, saç ekiminin yan etkileri arasında en sık görülen durumlardan biridir. Ekim sonrası yüzde, alında ve gözde meydana gelebilir. Sıklıkla ekim alanını uyuşturmak ve kafa derisi ile kafatası arasında boşluk oluşturmak için, ekim alanına enjekte edilen serumdan kaynaklanır. Kafa derisine enjekte edilen serum, yer çekiminin etkisine bağlı olarak yüze doğru inmeye başladığından ortaya ödem çıkar [1]. Ekim yaptıran hemen herkeste görülen ödem, geçici ve ağrısız bir durum olduğundan endişe edilmesine gerek yoktur. Ancak eğer ödem, 3-5 gün içinde geçmiyor, beraberinde üşüme, ağrı, ateş ve titreme yapıyorsa, ekim doktoru kesinlikle bilgilendirilmelidir.
Kanama
Saç ekiminin yaygın yan etkilerinden biri de kanamadır. Ekim yapılan saçlı deri kılcal damarlar bakımından yoğun bir alan olduğundan, kökler alınırken de ekilirken de kanama olur [2]. Ancak ekim sonrası ortaya çıkan kanamanın farklı nedenleri olabilmektedir. Saç ekiminin yan etkileri arasında sık görülen kanama, vurma, çarpma sebebiyle ortaya çıktığı gibi kan basıncını arttıran bir aktiveten ya da kan sulandırıcı etkisi olduğu bilinen ilaçlardan dolayı da meydana gelebilir. Sigara ve alkol kullanımı da kanda oksijen taşımını azalttığı için kanamayı ortaya çıkarabilir. Kanamanın yoğunluğu kişiye göre değişse de 3-4 gün içerisinde geçer ve ağrı durumu yaratmaz.
Kabuklanma
Saç ekiminin yan etkileri arasında gösterilse de kabuklanma aslında
iyileşme sürecinin bir parçasıdır. Ekim yapılan saç köklerinden sızan kanın
kurumasıyla oluşur. 3. Günün ardından gerçekleştirilen ilk yıkama işleminden
sonra yaklaşık 15 gün boyunca her gün devam eden yıkama işlemiyle ise kolayca
ortadan kalkar. Kabuklar ekim bölgesini nemsiz bırakıp, yeni ekilen saçların
sağlıklı bir şekilde uzamasına engel olduğundan saçlı derinin bu kabuklardan
arınması gerekir. Bu nedenle yıkama işlemi kabuklanma süreci için oldukça
önemlidir. Yanlış bir hareket ekim bölgesine zarar verebileceği için oluşan
kabukların kesinlikle koparılmaması gerekmektedir.
Kaşıntı
Kabuklanma gibi ekim sonrası kaşıntı da saç ekiminin yan etkileri arasında gösterilse de iyileşme süreciyle ortaya çıkar. Ekim bölgesinde gerçekleştirilen kesilerin kabuklanıp, bölgeyi nemsiz bırakmasıyla oluşan kaşıntı, kökün yanlış alınması, ekim bölgesinin enfekte olması ve kullanılan şampuan ve bakım ürünlerinin alerji yapması gibi durumlardan da kaynaklanabilmektedir. Sıklıkla ekim sonrası ilk 2 hafta görülen kaşıntı, geçici bir durum olduğu için endişe edilmemelidir. Doktor tarafından önerilen kaşıntı azaltıcı ilaçlarla rahatlıkla geçebilmektedir.
Kıl Kökü İltihabı (Folikülit)
Kıl kökü iltihabı
özellikle şok dökülme sonrası saçların yeniden uzamasıyla ortaya çıkar. Ekimden
sonra yaklaşık 2. veya 3. ayda ortaya çıkan folikülit, ekim bölgesinde kullanılan
antibakteriyel kremlerin kullanımıyla kolaylıkla geçebilen bir yan etkidir [3].
Hıçkırık
Hıçkırık saç ekiminin yan etkileri arasında oldukça nadir görülen bir
durumdur. Ekim sonrası yüzde 4 oranında yaşandığı tespit edilmiştir. Ekim sırasında ya da ekimden
çok kısa bir süre sonra, aşırı kaygılı ve heyecanlı hastalarda, volümlü nefes
almaya bağlı olarak diyafragmın uyarılması nedeniyle oluşur [4]. Yaklaşık 3-4
gün içinde kendiliğinden geçer.
Hissizlik
FUT yöntemiyle yapılan ekim operasyonlarında hissizlik sık görülen bir
yan etkiyken, bugün kullanılan FUE ile hissizlik daha az gözlemlenmektedir. Ekim
bölgesine uygulanan anestezi etkisiyle ortaya çıkan hissizlik, çoğunluklu 24
saat sürse de baz kişilerde geçmesi 6-12 ayı bulabilmektedir [5]. Özellikle donör bölgede daha sık gözlemlenmektedir.
Asimetri
Saçların yanlış yöne doğru uzaması ile ön saç çizgisinin bozulması da
ortaya çıkan yan etkilerden biridir. Ön saç çizgisinin yeniden dizaynında
yapılan bir hata ya da yanlış açılan bir kanal, asimetrik problemlerin en
birinci nedenidir. Saç nakli sırasında oluşabilecek asimetrileri önlemek için,
saçın yapısı, dökülme düzeyi göz önünde bulundurulmalıdır. Özellikle ön saç
çizgisi belirlenirken, hastanın da onayı alınmalıdır [6]. Saç ekimi sonrası asimetrik bir problemle karşılaşılması durumunda ise düzeltme için tekrar saç ekimi operasyonu yapılması gerekmektedir.
Greftlerin Yerinden Ayrılması
Greftlerin yerinden ayrılması, daha çok operasyonun ilk üç gününde yaşanan bir yan etkidir. Yeni ekilen saç kökleri henüz tam olarak yuvalarına yerleşemediği için herhangi bir nedenden dolayı travma yaşayan saç kökleri, yerinden ayrılabilir. Bu nedenle özellikle ilk 3 gün ekim bölgesine oldukça hassas davranılmalıdır. Eğer greft yerinden ayrılmışsa, vakit kaybedilmeden, önce az tuzlu bir suya konulmalı, ardından ekim merkezine gidilerek tekrardan eski yerine yerleştirilmelidir.
Donör
Bölgede Dökülme
Saç ekiminin yan etkileri arasında görülen durumlardan biri de donör bölgede görülen görülen dökülmedir. Çok sık rastlanmasa da ekimden yaklaşık 6 hafta sonra, kan akışının azalmasına bağlı olarak gelişir ve 3-4 ay içinde kendiliğinden düzelir. Çıkması uzun süren durumlarda minoksidil kullanımıyla saçların çıkışı hızlandırılır.
Saç ekimi diğer estetik uygulamalara göre
komplikasyon oranı düşük bir operasyon olsa da cerrahi bir müdahale olması
nedeniyle çeşitli yan etkilere yol açabilmektedir. Bu yan etkiler her ne kadar
önlenebilir ve tedavi edilebilir nitelikte olsa da hasta, ekim öncesi oluşma
ihtimali bulunan tüm riskler ile ilgili bilgilendirilmelidir. Aynı şekilde hasta
da varsa kullandığı ilaçları ve hastalıkları ekim doktoruyla paylaşmalıdır. Ayrıca
saç ekiminin yan etkileri her kişide aynı olmayacağı ve bir kişide birden fazla
yan etkinin görülebileceği de unutulmamalıdır.
Saç Ekimininde Oluşabilecek Bazı Riskler
- Ödem
- Kanama
- Kabuklanma
- Kaşıntı
- Folikülit
- Hıçkırık
- Hissizlik
- Asimetri
- Greftlerin
Yerinden Ayrılması - Donör
Bölgede Dökülme
etkilerin görülme sıklığı, kişinin vücut direncine, metabolizmasına bağlı
olarak değişiklik gösterebilir. Bazıları ekim sonrası sorunsuz bir prosedür
yaşarken, bazıları birini veya bir kaçını bir arada yaşabilir. Önemli olan söz
konusu bu etkilerin geçici bir durum olduğunun unutulmaması ve hastanın stres
yapmamasıdır.
Ödem
Ödem, saç ekiminin yan etkileri arasında en sık görülen durumlardan biridir. Ekim sonrası yüzde, alında ve gözde meydana gelebilir. Sıklıkla ekim alanını uyuşturmak ve kafa derisi ile kafatası arasında boşluk oluşturmak için, ekim alanına enjekte edilen serumdan kaynaklanır. Kafa derisine enjekte edilen serum, yer çekiminin etkisine bağlı olarak yüze doğru inmeye başladığından ortaya ödem çıkar [1]. Ekim yaptıran hemen herkeste görülen ödem, geçici ve ağrısız bir durum olduğundan endişe edilmesine gerek yoktur. Ancak eğer ödem, 3-5 gün içinde geçmiyor, beraberinde üşüme, ağrı, ateş ve titreme yapıyorsa, ekim doktoru kesinlikle bilgilendirilmelidir.
Kanama
Saç ekiminin yaygın yan etkilerinden biri de kanamadır. Ekim yapılan saçlı deri kılcal damarlar bakımından yoğun bir alan olduğundan, kökler alınırken de ekilirken de kanama olur [2]. Ancak ekim sonrası ortaya çıkan kanamanın farklı nedenleri olabilmektedir. Saç ekiminin yan etkileri arasında sık görülen kanama, vurma, çarpma sebebiyle ortaya çıktığı gibi kan basıncını arttıran bir aktiveten ya da kan sulandırıcı etkisi olduğu bilinen ilaçlardan dolayı da meydana gelebilir. Sigara ve alkol kullanımı da kanda oksijen taşımını azalttığı için kanamayı ortaya çıkarabilir. Kanamanın yoğunluğu kişiye göre değişse de 3-4 gün içerisinde geçer ve ağrı durumu yaratmaz.
Kabuklanma
Saç ekiminin yan etkileri arasında gösterilse de kabuklanma aslında
iyileşme sürecinin bir parçasıdır. Ekim yapılan saç köklerinden sızan kanın
kurumasıyla oluşur. 3. Günün ardından gerçekleştirilen ilk yıkama işleminden
sonra yaklaşık 15 gün boyunca her gün devam eden yıkama işlemiyle ise kolayca
ortadan kalkar. Kabuklar ekim bölgesini nemsiz bırakıp, yeni ekilen saçların
sağlıklı bir şekilde uzamasına engel olduğundan saçlı derinin bu kabuklardan
arınması gerekir. Bu nedenle yıkama işlemi kabuklanma süreci için oldukça
önemlidir. Yanlış bir hareket ekim bölgesine zarar verebileceği için oluşan
kabukların kesinlikle koparılmaması gerekmektedir.
Kaşıntı
Kabuklanma gibi ekim sonrası kaşıntı da saç ekiminin yan etkileri arasında gösterilse de iyileşme süreciyle ortaya çıkar. Ekim bölgesinde gerçekleştirilen kesilerin kabuklanıp, bölgeyi nemsiz bırakmasıyla oluşan kaşıntı, kökün yanlış alınması, ekim bölgesinin enfekte olması ve kullanılan şampuan ve bakım ürünlerinin alerji yapması gibi durumlardan da kaynaklanabilmektedir. Sıklıkla ekim sonrası ilk 2 hafta görülen kaşıntı, geçici bir durum olduğu için endişe edilmemelidir. Doktor tarafından önerilen kaşıntı azaltıcı ilaçlarla rahatlıkla geçebilmektedir.
Kıl Kökü İltihabı (Folikülit)
Kıl kökü iltihabı
özellikle şok dökülme sonrası saçların yeniden uzamasıyla ortaya çıkar. Ekimden
sonra yaklaşık 2. veya 3. ayda ortaya çıkan folikülit, ekim bölgesinde kullanılan
antibakteriyel kremlerin kullanımıyla kolaylıkla geçebilen bir yan etkidir [3].
Hıçkırık
Hıçkırık saç ekiminin yan etkileri arasında oldukça nadir görülen bir
durumdur. Ekim sonrası yüzde 4 oranında yaşandığı tespit edilmiştir. Ekim sırasında ya da ekimden
çok kısa bir süre sonra, aşırı kaygılı ve heyecanlı hastalarda, volümlü nefes
almaya bağlı olarak diyafragmın uyarılması nedeniyle oluşur [4]. Yaklaşık 3-4
gün içinde kendiliğinden geçer.
Hissizlik
FUT yöntemiyle yapılan ekim operasyonlarında hissizlik sık görülen bir
yan etkiyken, bugün kullanılan FUE ile hissizlik daha az gözlemlenmektedir. Ekim
bölgesine uygulanan anestezi etkisiyle ortaya çıkan hissizlik, çoğunluklu 24
saat sürse de baz kişilerde geçmesi 6-12 ayı bulabilmektedir [5]. Özellikle donör bölgede daha sık gözlemlenmektedir.
Asimetri
Saçların yanlış yöne doğru uzaması ile ön saç çizgisinin bozulması da
ortaya çıkan yan etkilerden biridir. Ön saç çizgisinin yeniden dizaynında
yapılan bir hata ya da yanlış açılan bir kanal, asimetrik problemlerin en
birinci nedenidir. Saç nakli sırasında oluşabilecek asimetrileri önlemek için,
saçın yapısı, dökülme düzeyi göz önünde bulundurulmalıdır. Özellikle ön saç
çizgisi belirlenirken, hastanın da onayı alınmalıdır [6]. Saç ekimi sonrası asimetrik bir problemle karşılaşılması durumunda ise düzeltme için tekrar saç ekimi operasyonu yapılması gerekmektedir.
Greftlerin Yerinden Ayrılması
Greftlerin yerinden ayrılması, daha çok operasyonun ilk üç gününde yaşanan bir yan etkidir. Yeni ekilen saç kökleri henüz tam olarak yuvalarına yerleşemediği için herhangi bir nedenden dolayı travma yaşayan saç kökleri, yerinden ayrılabilir. Bu nedenle özellikle ilk 3 gün ekim bölgesine oldukça hassas davranılmalıdır. Eğer greft yerinden ayrılmışsa, vakit kaybedilmeden, önce az tuzlu bir suya konulmalı, ardından ekim merkezine gidilerek tekrardan eski yerine yerleştirilmelidir.
Donör
Bölgede Dökülme
Saç ekiminin yan etkileri arasında görülen durumlardan biri de donör bölgede görülen görülen dökülmedir. Çok sık rastlanmasa da ekimden yaklaşık 6 hafta sonra, kan akışının azalmasına bağlı olarak gelişir ve 3-4 ay içinde kendiliğinden düzelir. Çıkması uzun süren durumlarda minoksidil kullanımıyla saçların çıkışı hızlandırılır.