CeReN
Üye
Tükürük bezlerinden salgılanan tükürük; ağız içini nemlendiriyor, yutmayı, konuşmayı ve tat almayı mümkün kılıyor. Yetişkin bir insan günde yaklaşık 0,6 ila 1,5 litre tükürük salgılıyor. Memorial Şişli Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Kısmı’ndan Doç. Dr. Ela Araz Server, tükürük bezi tümörleri ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
”Vücutta; ikisi kulak önünde (parotis bezi), ikisi çene altında (submandibular bez) ve ikisi dilaltında (sublingual) olmak üzere üç çeşit büyük tükürük bezi, ağız içi, teneffüs ve sindirim sisteminde yerleşmiş epeyce sayıda da küçük tükürük bezi bulunmaktadır. Çene altındaki bezler submandibular tükürük bezidir ve en çok tükürük salgılayan bezlerdir. Kulak önündeki bezlere parotis bezlerleri ismi verilir ve yemek yemek üzere uyaranlarla tükürük salgılar. Tükürük bezi hücrelerinde yeterli huylu (benign) ya da makus huylu (malign) tümörler oluşabilmektedir. Tükürük bezlerinde çoğunlukla uygun huylu tümörler görülür. Uygun huylu tükürük bezi tümörleri diğer dokulara sıçramazken, makûs huylu tümörler yayılma potansiyeline sahiptir. Makus huylu tükürük bezi kanserlerinde erken teşhis tedavinin muvaffakiyetini artırmaktadır. ”
En epey etkileyenlerden biri sigara
”Tükürük bezi kanserine erkeklerde daha sık rastlanmaktadır. Tükürük bezi tümörlerinin niye oluştuğu tam olarak bilinmemektedir. Düzgün huylu tümörlerde altta yatan bir niye gösterilememiştir fakat makus huylu tükürük bezi tümörlerinde; genetik yatkınlık, sigara kullanması, ışınım maruziyeti, asbest kullanılan işlerde çalışmak, kauçuk ve kereste personelliği, çeşitli tesisat işleri tesirli olabilmektedir.”
Birinci belirtisi neler
”Tükürük bezi tümörü çıktığı beze bakılırsa belirtiler gösterir. En sık belirtisi şişliktir. Etkilenen bezin bulunduğu bölgede mesela kulak önünde, çene altında, lisan altında, ağız içerisinde şişlikler (yumrular) görülebilir. Bu şişlikler büyük oranda ağrısız ve serttir. Şayet tümör fazlaca büyür ve bası yapmaya başlarsa ağrı, yutma kuvvetliğü, ağız açmada zorluk, yüz yarısında uyuşma, yüz hududu felci kararı yüzde kayma görülebilir.”
Tedavi prosedürü neler
”Tükürük bezi tümörlerinin ilaç tedavisi yoktur, tek tedavi formülü cerrahidir. Ameliyatın boyutu ve daha sonrasında gerekebilecek ek tedaviler tümörün büyüklüğüne, tipine ve yerleştiği bölgeye bakılırsa değişir. Şayet tümör uygun huylu ve küçükse birden fazla vakit yalnızca kitleyi çıkarmak kâfi olurken berbat huylu tümörlerde, büyük tümörlerde etkilenen tükürük bezinin tamamının çıkarılması gerekir. Şayet tümör berbat huylu ise ameliyat daha sonrasında kemoterapi yahut radyoterapi gerekebilir.”
Ameliyat daha sonrası nelere dikkat edilmeli
”Tükürük bezi ameliyatlarının yaklaşımı hangi bezi tuttuğuna göre değişmektedir. Kulak önü, çene altı üzere bulunduğu bölgeye bakılırsa ameliyat yapılır. Ameliyat daha sonrasında yara bölgesinde yavaşça ağrı, kulak ve yüz bölgesinde uyuşma, hissizlik, karıncalanma hissedilmesi olağandır. Ameliyattan daha sonra kimi vakit çene hareketleri ile oluşan ağrılar olabilir. Hasta çenesini epeyce yormamalı, bir hafta kadar sert yiyeceklerden kaçınmalı, tükürük salgısını tetiklememek için salgıyı artıran limon, narenciye, turşu üzere yiyecekler tüketmemelidir. Yara yerinin bir hafta boyunca ıslatılmaması, pak kalması gerekir. Şayet bu bölgede şişlik, ağrı, kızarıklık, akıntı olursa vakit geçirilmeden doktora başvurulmalıdır. Yara bölgesindeki izi azaltmak için skar önleyici kimi kremler kullanılabilir. bir daha bu bölge güneşe hassas olacağından güneşten korunmalı ve kesinlikle güneş hami kremler kullanılmalıdır.”
”Vücutta; ikisi kulak önünde (parotis bezi), ikisi çene altında (submandibular bez) ve ikisi dilaltında (sublingual) olmak üzere üç çeşit büyük tükürük bezi, ağız içi, teneffüs ve sindirim sisteminde yerleşmiş epeyce sayıda da küçük tükürük bezi bulunmaktadır. Çene altındaki bezler submandibular tükürük bezidir ve en çok tükürük salgılayan bezlerdir. Kulak önündeki bezlere parotis bezlerleri ismi verilir ve yemek yemek üzere uyaranlarla tükürük salgılar. Tükürük bezi hücrelerinde yeterli huylu (benign) ya da makus huylu (malign) tümörler oluşabilmektedir. Tükürük bezlerinde çoğunlukla uygun huylu tümörler görülür. Uygun huylu tükürük bezi tümörleri diğer dokulara sıçramazken, makûs huylu tümörler yayılma potansiyeline sahiptir. Makus huylu tükürük bezi kanserlerinde erken teşhis tedavinin muvaffakiyetini artırmaktadır. ”
En epey etkileyenlerden biri sigara
”Tükürük bezi kanserine erkeklerde daha sık rastlanmaktadır. Tükürük bezi tümörlerinin niye oluştuğu tam olarak bilinmemektedir. Düzgün huylu tümörlerde altta yatan bir niye gösterilememiştir fakat makus huylu tükürük bezi tümörlerinde; genetik yatkınlık, sigara kullanması, ışınım maruziyeti, asbest kullanılan işlerde çalışmak, kauçuk ve kereste personelliği, çeşitli tesisat işleri tesirli olabilmektedir.”
Birinci belirtisi neler
”Tükürük bezi tümörü çıktığı beze bakılırsa belirtiler gösterir. En sık belirtisi şişliktir. Etkilenen bezin bulunduğu bölgede mesela kulak önünde, çene altında, lisan altında, ağız içerisinde şişlikler (yumrular) görülebilir. Bu şişlikler büyük oranda ağrısız ve serttir. Şayet tümör fazlaca büyür ve bası yapmaya başlarsa ağrı, yutma kuvvetliğü, ağız açmada zorluk, yüz yarısında uyuşma, yüz hududu felci kararı yüzde kayma görülebilir.”
Tedavi prosedürü neler
”Tükürük bezi tümörlerinin ilaç tedavisi yoktur, tek tedavi formülü cerrahidir. Ameliyatın boyutu ve daha sonrasında gerekebilecek ek tedaviler tümörün büyüklüğüne, tipine ve yerleştiği bölgeye bakılırsa değişir. Şayet tümör uygun huylu ve küçükse birden fazla vakit yalnızca kitleyi çıkarmak kâfi olurken berbat huylu tümörlerde, büyük tümörlerde etkilenen tükürük bezinin tamamının çıkarılması gerekir. Şayet tümör berbat huylu ise ameliyat daha sonrasında kemoterapi yahut radyoterapi gerekebilir.”
Ameliyat daha sonrası nelere dikkat edilmeli
”Tükürük bezi ameliyatlarının yaklaşımı hangi bezi tuttuğuna göre değişmektedir. Kulak önü, çene altı üzere bulunduğu bölgeye bakılırsa ameliyat yapılır. Ameliyat daha sonrasında yara bölgesinde yavaşça ağrı, kulak ve yüz bölgesinde uyuşma, hissizlik, karıncalanma hissedilmesi olağandır. Ameliyattan daha sonra kimi vakit çene hareketleri ile oluşan ağrılar olabilir. Hasta çenesini epeyce yormamalı, bir hafta kadar sert yiyeceklerden kaçınmalı, tükürük salgısını tetiklememek için salgıyı artıran limon, narenciye, turşu üzere yiyecekler tüketmemelidir. Yara yerinin bir hafta boyunca ıslatılmaması, pak kalması gerekir. Şayet bu bölgede şişlik, ağrı, kızarıklık, akıntı olursa vakit geçirilmeden doktora başvurulmalıdır. Yara bölgesindeki izi azaltmak için skar önleyici kimi kremler kullanılabilir. bir daha bu bölge güneşe hassas olacağından güneşten korunmalı ve kesinlikle güneş hami kremler kullanılmalıdır.”