Efendy
Aktif Üye
Önceleri yalnızca spor olarak görülen ve amatör ruhla hareket edilen futbol, 90’lı senelerdan itibaren büyük bir sanayileşme sürecine girdi. Bilhassa Avrupa futbolunda şirketleşen ve yabancı sermaye ile büyüyen kulüplerin gelirlerindeki önemli artış, bir süre daha sonra masrafların de birebir ölçüde artmasına niye oldu. Tüm bu sürece bir de makus idareler eklenince, kulüplerin mali disiplinleri vakit ortasında büyük yara aldı.
Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA) de mali disiplini sağlamak gayesiyle, ‘Finansal Fair Play Düzenlemesi’ (FFP) olarak isimlendirilen uygulamayı 2010 yılında kabul etti. Akabinde 2013-2014 döneminden itibaren kulüplerin kendi mali gelirlerini dengelemek için, bağımsız olarak çalışan ‘Finansal Denetim Kurulu’ (CFCB) kuruldu. Bu doğrultuda futbol kulüplerinin sürdürülebilirlik için finansal tedbirleri almalarını sağlamak ismine büyük bir adım atılmış oldu.
“UEFA, FFP düzenlemesine dair gerekli koşulları yerine getiremeyen kulüplere; ihtar, kınama, para cezası, puan düşürme, UEFA gelirlerine el konulması, UEFA tertiplerinde takım kısıtlaması ve Avrupa kupalarından men olmak üzere çeşitli cezalar veriyor.”
BEŞİKTAŞ DÂHİL 8 KULÜP ‘DENK BÜTÇE’ İHTİYAÇLARINI KARŞILAYAMADI
Geçtiğimiz günlerde ise UEFA Kulüp Finansal Denetim Kurulu’ndan yapılan açıklamada, Türkiye’den Beşiktaş , İtalya’dan Milan, Inter, Juventus, Roma, Fransa’dan Monaco, Olympique de Marseille ve Paris Saint-Germain’in son 5 mali yılın incelenmesi kararı ‘denk bütçe’ ihtiyaçlarını karşılayamadığı duyuruldu.
Ceza verilen sekiz kulübün toplamda 172 milyon Euro’luk UEFA iştirak gelirlerine önlem konulduğunun altı çizilirken, bu meblağın yüzde 15’lik kısmına denk gelen 26 milyon Euro’nun da kulüpler tarafınca ödeneceği, kalan yüzde 85’lik dilimdeki 146 milyon Euro’nun kulüplerin yapılandırma kontratlarındaki amaçlara uymasına bağlı olarak ödeneceği duyuruldu.
Açıklanan kararda en çok cezayı 10 milyon Euro ile Paris Saint-Germain alırken, Beşiktaş 600 bin Euro ödeyecek. Ayrıyeten Monaco ve Olympique de Marseille 2’şer, Beşiktaş’ın 4, Milan’ın 15, Juventus’un 23, Inter’in 26, Roma’nın 35 ve Paris Saint-Germain de 65 milyon Euro’luk gelirine önlem konulduğu bildirildi.
FENERBAHÇE VE TRABZONSPOR GÖZ HAPSİNDE!
UEFA, 2021-2022 döneminde Finansal Fair Play’i ihlal etme riski olan ve izlemeye aldığı kulüpler içinde Fenerbahçe ve Trabzonspor ‘un da olduğunu deklare etti. UEFA’dan yapılan açıklamada, “Fenerbahçe ve Trabzonspor, Covid-19 acil durum tedbirlerinin uygulanması yardımıyla ve geçmişteki olumlu denk hesap neticelerindan yararlandıkları için, denk hesap kuralını teknik olarak yerine getirebildi. Bu kulüpler önümüzdeki periyotta yakından izlenecek” denildi. Yapılandırma muahedeleri gereği müşahede listesinde bulunan Medipol Başakşehir’e de mutabakata kısmen uyduğu için 2022-2023 dönemi için oyuncu tescil kısıtlaması getirildiği tabir edildi.
Bu noktada cevaplanmayı bekleyen bir fazlaca soru var.
Örneğin, UEFA Kulüp Finansal Denetim Kurulu’nun altını çizdiği ‘denk bütçe’ tam olarak nedir? Beşiktaş’ın bundan daha sonra yapması gerekenler neler? İzlemeye alınan kulüpleri ne üzere tehlikeler bekliyor?
Bunun üzere tüm soruları İsviçre’deki Memleketler arası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS) ile Euroleague Basketbol Tahkimi’nin tek Türk hakemi olan spor hukukçusu avukat Emin Özkurt’a yönelttim.
DENK BÜTÇE NEDİR?
1-) CFCB’nin deklare ettiğı ve kulüplere cezalar yağdırdığı kararda altı çizilen bir durum var: Denk bütçe… Bu tam olarak nedir? Beşiktaş bonservis cinsinden sattığı kadar mı oyuncu alabilecek?
Denk bütçe sistemi temelde kulüplerin gelirleri kadar sarfiyatları olmasını sağlayan bir sistem. Bu ihtiyaç kapsamında fiyatlar, transferler ve menajer fiyatları için yapılan harcamaları kulüp gelirinin yüzde 70’i ile sonlandırması gerekiyor.
Kulüplerin gelirleri yalnızca oyuncuların transferinden elde edilen bonservis gelirleriyle hudutlu da kalmıyor. Bu gelirlerin içerisinde maç bileti, sponsorluk, ticari faaliyet ve yayın hakları gelirleri üzere kalemler de bulunuyor. ötürüsıyla Beşiktaş, oyuncularının transferinden gelen bonservis gelirlerine ek olarak bu gelir kalemleri seviyesinde denk bütçe sistemi kapsamında harcama yapmak zorunda.
niçin SON BEŞ YIL DİKKATE ALINIYOR?
2-) Açıklanan kararda son beş yıl vurgusu yapılıyor. Bunun kıymetli bir öne sürülen sebebi var mı?
Buradaki asıl emel ölçülü bir biçimde kulüplerin kıymetlendirilmesi. Beş yılın baz almasındaki sebep beş yıldan daha öncesini kapsayan bir incelemenin orantılı olmayacağı ve halihazırda beş yıllık devirde gerekli koşulları sağlayan kulüplerin incelemeye takılmamasının daha adil ve ölçülü olacağı.
BEŞİKTAŞ’A VERİLEN CEZA NE MANAYA GELİYOR?
3-) Beşiktaş’a biçilen ceza 600 bin Euro… Hatta 4 milyon Euro’luk gelirine de önlem konuldu ve Beşiktaş, UEFA ile muahede yaptı. Pekala bu mutabakatta ödemelerdeki kıstaslar neler?
Beşiktaş ile Kulüp Finansal Denetim Kurulu’nun içinde yapmış olduğu mutabakata nazaran Beşiktaş önlem konulan 4 milyon Euro’luk ölçünün 600 bin Euro’luk kısmını önkoşulsuz olarak ödeyecek. Kalan 3 milyon 400 bin Euro’luk ölçüsü ise taksitler halinde mukavelede belirlenen kurallar gerçekleştiğinde ödeyecek.
Bu kapsamda;
– 200 bin Euro 2021/22 amacı 20 milyon Euro’dan daha fazla aşıldığı takdirde,
– 1 milyon 600 bin Euro 2022/23 amacı 40 milyon Euro’dan daha fazla aşıldığı takdirde,
– 1 milyon 600 bin Euro ise 2023/24 maksadı 40 milyon Euro’dan daha fazla aşıldığı takdirde Beşiktaş tarafınca UEFA’ya ödenecek.
WEGHORST’UN OPSİYONUNUN KULLANILMASINDA SORUN ÇIKABİLİR Mİ?
4-) Beşiktaş’ın şu an pek formda olan Hollandalı golcüsü Wout Weghorst’un dönem sonunda satın alma opsiyonu bulunuyor. UEFA’nın verdiği cezayı da göz önünde bulundursak Beşiktaş’ın Weghorst’un 10 milyon Euro’luk opsiyonunu kullanımında bir meşakkat olur mu?
Beşiktaş ile UEFA’nın Kulüp Finansal Denetim Şurası içinde bir ‘Uyum Anlaşması’ imzalandı. Yani Beşiktaş üzerinde uygulanmış bir transfer yasağı bulunmuyor.Beşiktaş’ın kelam konusu Uzlaşma Anlaşması’ndaki yükümlülüklerini yerine getirmesi durumunda Wout Weghorst’un satın alma opsiyonlarının kullanması konusunda rastgele bir mahzur bulunmuyor. Koşullar yerine getirildiği takdirde ve dikkatli hareket edildiği sürece oyuncu alınabilir.
Önemli olan denk hesap açığının aşılmaması, zira bu aşıldıkça men cezasına kadar gidiyor süreç. Ama Beşiktaş’ın UEFA ile çabucak mutabakat yapması ve 600 bin Euro ödemeyi kabul etmesiyle, ilerideki transfer planlarının önü açılmıştır diyebiliriz. Yani Weghorst’un alınması için 10 milyon Euro’luk satış yapılmasına teknik olarak gerek yok.
ŞARTLAR YERİNE GETİRİLMEZSE MEN CEZASI GELEBİLİR Mİ?
5-) Beşiktaş’ın UEFA tertiplerinden men edilme kaideleri neler?
UEFA ile yapılan mutabakatla Beşiktaş yükümlülükler altına girdi. Kimilerinin yerine getirilmemesi halinde UEFA tertiplerinden men edilme riski bulunuyor. 2021/22 yılı denk hesap açığı 20 milyon Euro’dan fazla, 2022/23 yılında 40 milyon Euro’dan fazla ve 2023/24 yılında ise 20 milyon Euro’dan fazla aşım gerçekleşirse Beşiktaş ilerleyen üç yıl ortasında birinci katılma hakkını elde ettiği dönemde uygulanmak üzere UEFA kupalarından bir yıllığına men edilebilecek. O niçinle fazlaca dikkat etmesi gerekiyor.
FENERBAHÇE VE TRABZONSPOR’U NE ÜZERE TEHLİKELER BEKLİYOR?
6-) Açıklanan karar Beşiktaş’ı direkt ilgilendirse de Fenerbahçe ve Trabzonspor’u da huzursuz etti zira ikisi de izleme listesine alındı.Buradaki izleme ne kadar sürüyor, kontroller nasıl yapılıyor?
Aslında izleme listesinden bahsedilirken Kulüp Finansal Denetim Kurulu’nun yakın olarak gözlemlediği kulüplerden oluşturduğu bir listeden bahsediyor. Bu listedeki kulüpler denk hesap kaidesini yerine getirebildi. Lakin Fenerbahçe ve Trabzonspor pandemik salgın ile alakalı acil durum tedbirlerinin uygulanması yardımıyla ve geçmişteki olumlu denk hesap neticelerindan yararlandı.
Bu kapsamda UEFA’nın tavrı inceleme konusunda bu grupların daha dikkatli izleneceği istikametinde. Ancak bu izleme müddetinin ne kadar sürebileceği konusunda takdir yetkisi büsbütün yetkili şura olan Finansal Denetim Kurulu’na ilişkin. Bu cins kontroller, kulüplerin gelir kaynakları ile yaptıkları harcamaların karşılaştırılması kararında oluyor ve kontrollerin içeriğinde kulüplerin finansal kurallara ne kadar uyup uymadığına bakılıyor.
FENERBAHÇE VE TRABZONSPOR NELER YAPMALI?
7-) Fenerbahçe ve Trabzonspor’un izleme sonucundan daha sonra almaları gereken önlemler nelerdir? İki kulübün de UEFA tertiplerinden men edilme ihtimalleri var mı?
İzlemeye alınması esasen bir ileti ve şu saatten daha sonra yapılması gereken denk hesap kaidesini sağlamak ismine finansal manada harcamaların denetimli biçimde gerçekleştirmesi. Bu yükümlülükleri sağlamamaları durumunda, yapılacak ihlallerin büyüklüklerine nazaran para cezası uygulanmasından UEFA tertiplerinden men edilmeye kadar çeşitli yaptırımlarla karşılaşabilirler.
Her dönem başı Türkiye’de başta dört büyükler olmak üzere tüm kulüpler, milyarlarca lira borç açıklıyor. Borçların ortaya çıkardığı tablolara bakılırsa de Türkiye Futbol Federasyonu tarafınca harcama limitleri veriliyor. UEFA’dan men edilme riski son olayda bir defa daha kulüpleri tehdit ediyor olsa da bir daha de hareketli transfer devirleri yaşanıyor ve milyonlarca Euro’lar harcanıyor. Bu döngüde ‘Türk Futbolunu neler bekliyor?’ sorusunun karşılığı fazlaca önemli… (Hürriyet / İsmail Sarı)
Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA) de mali disiplini sağlamak gayesiyle, ‘Finansal Fair Play Düzenlemesi’ (FFP) olarak isimlendirilen uygulamayı 2010 yılında kabul etti. Akabinde 2013-2014 döneminden itibaren kulüplerin kendi mali gelirlerini dengelemek için, bağımsız olarak çalışan ‘Finansal Denetim Kurulu’ (CFCB) kuruldu. Bu doğrultuda futbol kulüplerinin sürdürülebilirlik için finansal tedbirleri almalarını sağlamak ismine büyük bir adım atılmış oldu.
“UEFA, FFP düzenlemesine dair gerekli koşulları yerine getiremeyen kulüplere; ihtar, kınama, para cezası, puan düşürme, UEFA gelirlerine el konulması, UEFA tertiplerinde takım kısıtlaması ve Avrupa kupalarından men olmak üzere çeşitli cezalar veriyor.”
BEŞİKTAŞ DÂHİL 8 KULÜP ‘DENK BÜTÇE’ İHTİYAÇLARINI KARŞILAYAMADI
Geçtiğimiz günlerde ise UEFA Kulüp Finansal Denetim Kurulu’ndan yapılan açıklamada, Türkiye’den Beşiktaş , İtalya’dan Milan, Inter, Juventus, Roma, Fransa’dan Monaco, Olympique de Marseille ve Paris Saint-Germain’in son 5 mali yılın incelenmesi kararı ‘denk bütçe’ ihtiyaçlarını karşılayamadığı duyuruldu.
Ceza verilen sekiz kulübün toplamda 172 milyon Euro’luk UEFA iştirak gelirlerine önlem konulduğunun altı çizilirken, bu meblağın yüzde 15’lik kısmına denk gelen 26 milyon Euro’nun da kulüpler tarafınca ödeneceği, kalan yüzde 85’lik dilimdeki 146 milyon Euro’nun kulüplerin yapılandırma kontratlarındaki amaçlara uymasına bağlı olarak ödeneceği duyuruldu.
Açıklanan kararda en çok cezayı 10 milyon Euro ile Paris Saint-Germain alırken, Beşiktaş 600 bin Euro ödeyecek. Ayrıyeten Monaco ve Olympique de Marseille 2’şer, Beşiktaş’ın 4, Milan’ın 15, Juventus’un 23, Inter’in 26, Roma’nın 35 ve Paris Saint-Germain de 65 milyon Euro’luk gelirine önlem konulduğu bildirildi.
FENERBAHÇE VE TRABZONSPOR GÖZ HAPSİNDE!
UEFA, 2021-2022 döneminde Finansal Fair Play’i ihlal etme riski olan ve izlemeye aldığı kulüpler içinde Fenerbahçe ve Trabzonspor ‘un da olduğunu deklare etti. UEFA’dan yapılan açıklamada, “Fenerbahçe ve Trabzonspor, Covid-19 acil durum tedbirlerinin uygulanması yardımıyla ve geçmişteki olumlu denk hesap neticelerindan yararlandıkları için, denk hesap kuralını teknik olarak yerine getirebildi. Bu kulüpler önümüzdeki periyotta yakından izlenecek” denildi. Yapılandırma muahedeleri gereği müşahede listesinde bulunan Medipol Başakşehir’e de mutabakata kısmen uyduğu için 2022-2023 dönemi için oyuncu tescil kısıtlaması getirildiği tabir edildi.
Bu noktada cevaplanmayı bekleyen bir fazlaca soru var.
Örneğin, UEFA Kulüp Finansal Denetim Kurulu’nun altını çizdiği ‘denk bütçe’ tam olarak nedir? Beşiktaş’ın bundan daha sonra yapması gerekenler neler? İzlemeye alınan kulüpleri ne üzere tehlikeler bekliyor?
Bunun üzere tüm soruları İsviçre’deki Memleketler arası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS) ile Euroleague Basketbol Tahkimi’nin tek Türk hakemi olan spor hukukçusu avukat Emin Özkurt’a yönelttim.
DENK BÜTÇE NEDİR?
1-) CFCB’nin deklare ettiğı ve kulüplere cezalar yağdırdığı kararda altı çizilen bir durum var: Denk bütçe… Bu tam olarak nedir? Beşiktaş bonservis cinsinden sattığı kadar mı oyuncu alabilecek?
Denk bütçe sistemi temelde kulüplerin gelirleri kadar sarfiyatları olmasını sağlayan bir sistem. Bu ihtiyaç kapsamında fiyatlar, transferler ve menajer fiyatları için yapılan harcamaları kulüp gelirinin yüzde 70’i ile sonlandırması gerekiyor.
Kulüplerin gelirleri yalnızca oyuncuların transferinden elde edilen bonservis gelirleriyle hudutlu da kalmıyor. Bu gelirlerin içerisinde maç bileti, sponsorluk, ticari faaliyet ve yayın hakları gelirleri üzere kalemler de bulunuyor. ötürüsıyla Beşiktaş, oyuncularının transferinden gelen bonservis gelirlerine ek olarak bu gelir kalemleri seviyesinde denk bütçe sistemi kapsamında harcama yapmak zorunda.
niçin SON BEŞ YIL DİKKATE ALINIYOR?
2-) Açıklanan kararda son beş yıl vurgusu yapılıyor. Bunun kıymetli bir öne sürülen sebebi var mı?
Buradaki asıl emel ölçülü bir biçimde kulüplerin kıymetlendirilmesi. Beş yılın baz almasındaki sebep beş yıldan daha öncesini kapsayan bir incelemenin orantılı olmayacağı ve halihazırda beş yıllık devirde gerekli koşulları sağlayan kulüplerin incelemeye takılmamasının daha adil ve ölçülü olacağı.
BEŞİKTAŞ’A VERİLEN CEZA NE MANAYA GELİYOR?
3-) Beşiktaş’a biçilen ceza 600 bin Euro… Hatta 4 milyon Euro’luk gelirine de önlem konuldu ve Beşiktaş, UEFA ile muahede yaptı. Pekala bu mutabakatta ödemelerdeki kıstaslar neler?
Beşiktaş ile Kulüp Finansal Denetim Kurulu’nun içinde yapmış olduğu mutabakata nazaran Beşiktaş önlem konulan 4 milyon Euro’luk ölçünün 600 bin Euro’luk kısmını önkoşulsuz olarak ödeyecek. Kalan 3 milyon 400 bin Euro’luk ölçüsü ise taksitler halinde mukavelede belirlenen kurallar gerçekleştiğinde ödeyecek.
Bu kapsamda;
– 200 bin Euro 2021/22 amacı 20 milyon Euro’dan daha fazla aşıldığı takdirde,
– 1 milyon 600 bin Euro 2022/23 amacı 40 milyon Euro’dan daha fazla aşıldığı takdirde,
– 1 milyon 600 bin Euro ise 2023/24 maksadı 40 milyon Euro’dan daha fazla aşıldığı takdirde Beşiktaş tarafınca UEFA’ya ödenecek.
WEGHORST’UN OPSİYONUNUN KULLANILMASINDA SORUN ÇIKABİLİR Mİ?
4-) Beşiktaş’ın şu an pek formda olan Hollandalı golcüsü Wout Weghorst’un dönem sonunda satın alma opsiyonu bulunuyor. UEFA’nın verdiği cezayı da göz önünde bulundursak Beşiktaş’ın Weghorst’un 10 milyon Euro’luk opsiyonunu kullanımında bir meşakkat olur mu?
Beşiktaş ile UEFA’nın Kulüp Finansal Denetim Şurası içinde bir ‘Uyum Anlaşması’ imzalandı. Yani Beşiktaş üzerinde uygulanmış bir transfer yasağı bulunmuyor.Beşiktaş’ın kelam konusu Uzlaşma Anlaşması’ndaki yükümlülüklerini yerine getirmesi durumunda Wout Weghorst’un satın alma opsiyonlarının kullanması konusunda rastgele bir mahzur bulunmuyor. Koşullar yerine getirildiği takdirde ve dikkatli hareket edildiği sürece oyuncu alınabilir.
Önemli olan denk hesap açığının aşılmaması, zira bu aşıldıkça men cezasına kadar gidiyor süreç. Ama Beşiktaş’ın UEFA ile çabucak mutabakat yapması ve 600 bin Euro ödemeyi kabul etmesiyle, ilerideki transfer planlarının önü açılmıştır diyebiliriz. Yani Weghorst’un alınması için 10 milyon Euro’luk satış yapılmasına teknik olarak gerek yok.
ŞARTLAR YERİNE GETİRİLMEZSE MEN CEZASI GELEBİLİR Mİ?
5-) Beşiktaş’ın UEFA tertiplerinden men edilme kaideleri neler?
UEFA ile yapılan mutabakatla Beşiktaş yükümlülükler altına girdi. Kimilerinin yerine getirilmemesi halinde UEFA tertiplerinden men edilme riski bulunuyor. 2021/22 yılı denk hesap açığı 20 milyon Euro’dan fazla, 2022/23 yılında 40 milyon Euro’dan fazla ve 2023/24 yılında ise 20 milyon Euro’dan fazla aşım gerçekleşirse Beşiktaş ilerleyen üç yıl ortasında birinci katılma hakkını elde ettiği dönemde uygulanmak üzere UEFA kupalarından bir yıllığına men edilebilecek. O niçinle fazlaca dikkat etmesi gerekiyor.
FENERBAHÇE VE TRABZONSPOR’U NE ÜZERE TEHLİKELER BEKLİYOR?
6-) Açıklanan karar Beşiktaş’ı direkt ilgilendirse de Fenerbahçe ve Trabzonspor’u da huzursuz etti zira ikisi de izleme listesine alındı.Buradaki izleme ne kadar sürüyor, kontroller nasıl yapılıyor?
Aslında izleme listesinden bahsedilirken Kulüp Finansal Denetim Kurulu’nun yakın olarak gözlemlediği kulüplerden oluşturduğu bir listeden bahsediyor. Bu listedeki kulüpler denk hesap kaidesini yerine getirebildi. Lakin Fenerbahçe ve Trabzonspor pandemik salgın ile alakalı acil durum tedbirlerinin uygulanması yardımıyla ve geçmişteki olumlu denk hesap neticelerindan yararlandı.
Bu kapsamda UEFA’nın tavrı inceleme konusunda bu grupların daha dikkatli izleneceği istikametinde. Ancak bu izleme müddetinin ne kadar sürebileceği konusunda takdir yetkisi büsbütün yetkili şura olan Finansal Denetim Kurulu’na ilişkin. Bu cins kontroller, kulüplerin gelir kaynakları ile yaptıkları harcamaların karşılaştırılması kararında oluyor ve kontrollerin içeriğinde kulüplerin finansal kurallara ne kadar uyup uymadığına bakılıyor.
FENERBAHÇE VE TRABZONSPOR NELER YAPMALI?
7-) Fenerbahçe ve Trabzonspor’un izleme sonucundan daha sonra almaları gereken önlemler nelerdir? İki kulübün de UEFA tertiplerinden men edilme ihtimalleri var mı?
İzlemeye alınması esasen bir ileti ve şu saatten daha sonra yapılması gereken denk hesap kaidesini sağlamak ismine finansal manada harcamaların denetimli biçimde gerçekleştirmesi. Bu yükümlülükleri sağlamamaları durumunda, yapılacak ihlallerin büyüklüklerine nazaran para cezası uygulanmasından UEFA tertiplerinden men edilmeye kadar çeşitli yaptırımlarla karşılaşabilirler.
Her dönem başı Türkiye’de başta dört büyükler olmak üzere tüm kulüpler, milyarlarca lira borç açıklıyor. Borçların ortaya çıkardığı tablolara bakılırsa de Türkiye Futbol Federasyonu tarafınca harcama limitleri veriliyor. UEFA’dan men edilme riski son olayda bir defa daha kulüpleri tehdit ediyor olsa da bir daha de hareketli transfer devirleri yaşanıyor ve milyonlarca Euro’lar harcanıyor. Bu döngüde ‘Türk Futbolunu neler bekliyor?’ sorusunun karşılığı fazlaca önemli… (Hürriyet / İsmail Sarı)