Spss Normallik Testi Kaç Olmalı ?

Damla

Yeni Üye
**\ SPSS Normallik Testi Nedir ve Ne Zaman Kullanılır? \**

SPSS (Statistical Package for the Social Sciences), sosyal bilimler başta olmak üzere birçok alanda veri analizi yapmak için kullanılan güçlü bir yazılımdır. Veri analizi sürecinde, verilerin normal dağılıp dağılmadığını kontrol etmek oldukça önemlidir. Verilerin normal dağılıma uyup uymadığını belirlemek için SPSS’te birkaç normallik testi kullanılabilir. Bu testler, araştırma sonuçlarının geçerliliğini ve güvenilirliğini sağlamak için kritik bir rol oynar. Normallik testi, özellikle parametrik testler için verinin dağılımının normal olup olmadığını belirlemede kullanılır.

Normal dağılım, istatistiksel analizlerde, çoğu parametreli testin geçerliliği için önemli bir ön koşuldur. Örneğin, t-testi veya ANOVA gibi testler, verilerin normal dağıldığı varsayımına dayanır. Ancak, verilerin her zaman normal dağılımı takip etmeyebileceğini unutmamak gerekir. İşte bu noktada SPSS’teki normallik testlerinin rolü ortaya çıkar. Bu testler, verinin normal dağılıma uygun olup olmadığını kontrol ederek, uygun istatistiksel yöntemlerin seçilmesine yardımcı olur.

**\ SPSS Normallik Testleri Nelerdir? \**

SPSS, verilerin normal dağılımını test etmek için birkaç farklı yöntem sunar. En yaygın kullanılan normallik testleri şunlardır:

1. **Shapiro-Wilk Testi**: Shapiro-Wilk testi, özellikle küçük örneklemler için en yaygın kullanılan normallik testidir. Bu test, verinin normal dağılım gösterip göstermediğini belirler. Shapiro-Wilk testinin p-değeri 0.05'ten küçükse, verinin normal dağılıma uymadığına karar verilir. Eğer p-değeri 0.05 veya daha büyükse, veri normal dağılıma uygun kabul edilir.

2. **Kolmogorov-Smirnov Testi**: Bu test, Shapiro-Wilk testinin aksine daha büyük örneklemler için uygundur. Kolmogorov-Smirnov testi, teorik bir dağılımla gözlemlenen veriler arasındaki farkı ölçer. Testin p-değeri yine 0.05'ten küçükse, verinin normal dağılmadığı kabul edilir.

3. **Anderson-Darling Testi**: Anderson-Darling testi, genellikle daha hassas sonuçlar sunmak için kullanılır ve özellikle çok büyük verilerde daha güvenilir sonuçlar verebilir.

4. **Q-Q Grafiği (Quantile-Quantile Graph)**: Q-Q grafiği, verilerin teorik bir normal dağılıma ne kadar yakın olduğunu görsel olarak incelemek için kullanılır. Eğer veriler normal dağılıma uygunsa, grafikteki noktalar bir doğru boyunca sıralanır. Eğer noktalar düzensiz bir şekilde dağılmışsa, bu veri setinin normal dağılıma uymadığını gösterir.

5. **Histogram**: Histogram, verilerin dağılımını görsel olarak incelemenin bir diğer yoludur. Normal dağılım, çan eğrisine benzeyen simetrik bir dağılım gösterir. Ancak bu, tek başına normallik testinin sonucu değildir, yalnızca görsel bir ipucudur.

**\ SPSS Normallik Testi Sonuçları Nasıl Yorumlanır? \**

SPSS normallik testlerinin sonuçları genellikle bir p-değeriyle ifade edilir. Bu p-değeri, veri setinin normal dağılıma uyup uymadığını belirler. Normal dağılıma uygunluk için belirli bir eşik değeri bulunmaktadır. Bu eşik genellikle 0.05'tir. Eğer p-değeri 0.05'ten küçükse, bu durumda verinin normal dağılım göstermediği kabul edilir. Eğer p-değeri 0.05 veya daha büyükse, veri normal dağılıma uygun kabul edilir.

Örnek olarak, Shapiro-Wilk testinin sonucunda p-değeri 0.02 çıktığında, bu verinin normal dağılıma uymadığını gösterir. Öte yandan, p-değeri 0.08 çıktığında, veri normal dağılıma uygun kabul edilir.

**\ Normallik Testi Geçerli Olmayan Durumlar \**

Her zaman verilerinizin normal dağılıma uyup uymadığını test etmeniz gerekmez. Eğer veri setiniz çok küçükse, normallik testi çok hassas olabilir ve yanlış sonuçlar verebilir. Ayrıca, verilerde aşırı uç değerler (outlier) varsa, bu durum da normallik testlerini etkileyebilir. Eğer verilerde uç değerler varsa, bu durum testin güvenilirliğini zedeleyebilir.

**\ Normallik Testi Sonucunda Ne Yapılmalıdır? \**

Normallik testi sonucunda verilerinizin normal dağılıma uymadığına karar verirseniz, parametreli testleri kullanmadan önce bazı alternatif yöntemler tercih edebilirsiniz. Bunlar şunlar olabilir:

1. **Veri Dönüşümü**: Verilerinizi normal dağılıma uyacak şekilde dönüştürmek mümkündür. Yaygın dönüşümler arasında logaritmik dönüşüm, karekök dönüşümü ve ters dönüşüm bulunur. Ancak, dönüşüm işlemleri her zaman başarılı olmayabilir ve verilerin doğasına zarar verebilir.

2. **Nonparametrik Testler Kullanmak**: Parametrik testlerin yerine nonparametrik testler kullanabilirsiniz. Nonparametrik testler, verilerin normal dağılım gösterip göstermediğine bakmaz ve genellikle daha sağlam sonuçlar verir. Örnekler arasında Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi gibi testler bulunur.

**\ Normallik Testinin Geçerliliği ve Önemi \**

Normallik testinin önemi, özellikle parametrik testlerin doğru sonuçlar verebilmesi için gereklidir. Verilerin normal dağılıma uymadığı durumlarda, yapılan analizlerin geçerliliği tehlikeye girebilir. Bu sebeple, araştırma verilerinizi analiz etmeden önce mutlaka normallik testlerini uygulamalı ve gerektiğinde alternatif yöntemlere başvurmalısınız.

Ancak normallik testi, tek başına verilerinizi analiz etmek için yeterli bir gösterge değildir. Her testin farklı avantajları ve sınırlamaları vardır. Özellikle büyük örneklemler için, normallik testi sonuçlarının daha az önemli olduğu bir gerçekliktir. Büyük örneklemlerde, Central Limit Theorem (Merkezi Limit Teoremi) gereği, örneklem dağılımı genellikle normal dağılıma yakınsama eğilimindedir. Bu durumda, verilerin normal olup olmadığına bakılmaksızın parametrik testler uygulanabilir.

**\ SPSS Normallik Testi Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler \**

SPSS’te normallik testlerini uygularken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar şunlardır:

1. **Veri Boyutu**: Küçük örneklem büyüklüklerinde normallik testleri yanlış sonuçlar verebilir. 30’dan küçük örneklemler için normallik testi uygulanması daha az güvenilirdir.

2. **Uç Değerler (Outliers)**: Verilerdeki uç değerler normallik testlerinin sonuçlarını bozabilir. Uç değerlerin tespit edilmesi ve düzeltilmesi gerekir.

3. **Test Sonuçlarının Yanıltıcılığı**: Normallik testleri yalnızca bir göstergedir. Test sonucu normallik konusunda kesin bir yargıya varmak yerine, verinin genel görünümünü dikkate almanız önemlidir.

**\ Sonuç \**

SPSS normallik testleri, istatistiksel analizlerin güvenilirliğini sağlamak için kritik bir adımdır. Verilerin normal dağılıma uyup uymadığını belirlemek, doğru istatistiksel testlerin seçilmesini sağlar. Ancak normallik testlerinin sonuçları yalnızca bir rehber olmalıdır. Verilerinizi analiz ederken, testlerin sonuçlarını dikkatlice değerlendirmeli ve gerekirse alternatif yöntemlere başvurmalısınız.